Author: Χαράλαμπος Πετράς, Ψυχολόγος.

Σήμερα, όλο και μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας μας εξοικειώνεται με ζητήματα ψυχικής υγείας. Δυστυχώς όμως, πολλοί συνάνθρωποι μας που υποφέρουν από ψυχολογικά προβλήματα, αναζητούν οι ίδιοι «συμπτώματα» στον εαυτό τους διαβάζοντας άρθρα στο διαδίκτυο ή βιβλία που απευθύνονται κυρίως σε ιατρούς. Αναζητώντας παντού ένα πρόβλημα, καθιερώνεται μια λογική "αυτό-διάγνωσης" και ταξινόμησης της συμπεριφοράς μας ως κάτι «αφύσικο» και «παθολογικό» χωρίς καμία ουσιαστική αξιολόγηση. Παρατηρείται δηλαδή, μια άνευ ορίου απόπειρα ποινικοποίησης των ανθρώπινων εμπειριών και συναισθημάτων όπως ο φόβος, η θλίψη, το άγχος, το στρες κλπ. Με την αναζήτηση κλειστών διαγνώσεων ασχολούνται περισσότερο η Ψυχιατρική και η Κλινική Ψυχολογία. Η διάγνωση στην πραγματικότητα είναι μία συνεχόμενη και μακροπρόθεσμη διεργασία που περιλαμβάνει πολύπλοκους παράγοντες, δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει μονοσήμαντα παρατηρώντας απλώς τον εαυτό μας ή τους άλλους. Στη Ψυχοθεραπεία αποδομούμε τις "ταμπέλες". Οι συμβουλευτικές και ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις έχουν κατεύθυνση προς την απεμπόληση

Το ψυχικό τραύμα στο εργασιακό περιβάλλον αποτελεί ένα εξαιρετικά αρνητικό φαινόμενο, με σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία και την αποτελεσματικότητα των εργαζομένων. Ωστόσο, δεν έχει τύχει της προσοχής και της φροντίδας που απαιτεί. Πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο χρειάζεται περαιτέρω ευαισθητοποίηση του κοινού, δηλαδή των εργαζομένων και των επιχειρήσεων αλλά και περαιτέρω εξειδίκευση από τους Ψυχολόγους και Ιατρούς που εμπλέκονται με την ασφάλεια και υγεία στην εργασία. Τι είναι το τραύμα; Το τραύμα είναι μια πληγή, ένα ρήγμα στον ψυχισμό, ο οποίος για να είναι λειτουργικός οφείλει να είναι ενιαίος και όχι κατακερματισμένος. Το ρήγμα αυτό προκαλείται όταν το άτομο εκτεθεί σε ψυχοπιεστικές καταστάσεις τις οποίες αδυνατεί να διαχειριστεί. Ο φόβος, το στρες και το άγχος είναι τόσο μεγάλα που δεν τα χωρά ο νους κι έτσι το άτομο τραυματίζεται. Ο τραυματισμός και οι μηχανισμοί που ενεργοποιεί, προκαλούν προβλήματα στην ψυχική

Οι περισσότεροι άνθρωποι που επισκέπτονται έναν Ψυχολόγο, αντιμετωπίζουν συμπτώματα που επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή του, αναστατώνουν την ισορροπία τους και μειώνουν τη λειτουργικότητά τους. Από τη στιγμή που το άτομο αδυνατεί να υπερβεί μόνο του τις δυσκολίες αυτές, αναζητά βοήθεια. Το ερώτημα που συχνά προκύπτει είναι η επιλογή ανάμεσα σε Ψυχοθεραπεία ή Φαρμακοθεραπεία. Δείτε στο άρθρο μου αυτό, ποιες είναι οι λογικές πίσω από κάθε παρέμβαση. Η Ψυχοθεραπεία και η Φαρμακοθεραπεία ως διαφορετικές λογικές. Τα συμπτώματα είναι οι άμεσα παρατηρήσιμες δυσλειτουργίες που προκαλούν επιπτώσεις στις σχέσεις, στις εργασιακές επιδόσεις και στη συνολική λειτουργικότητά μας. Για παράδειγμα, το επίμονο άγχος, οι φοβίες, η κρίση πανικού, τα ψυχοσωματικά προβλήματα, οι αρνητικές και επίμονες σκέψεις, η έντονη και επίμονη απόσυρση, η αίσθηση αβοηθητότητας, τα προβλήματα στη λήψη τροφής και τον ύπνο, η δυσανάλογη βία και οι εκρήξεις θυμού. Ο θεραπευόμενος προσέρχεται όχι απλώς εστιασμένος αλλά αφομοιωμένος από

Η κοινωνική απομόνωση ή απόσυρση, αποτελεί έναν μηχανισμό άμυνας, δηλαδή έναν τρόπο να προσαρμοζόμαστε στη ζωή και να διαχειριζόμαστε το άγχος που προκαλεί η εμπλοκή μας στις ανθρώπινες σχέσεις, στην κοινωνία και τον πολιτισμό. Ενώ έχει αναδειχθεί αρκετά η αξία των υγιών προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων στην ψυχολογία μας, ελάχιστα έχουν ειπωθεί για την αξία της θετικής, συνειδητής και εθελοντικής απομόνωσης. Η ενδοσκόπηση, είναι μια δημιουργική εκδοχή περιστασιακής απόσυρσης. Η κοινωνικοποίηση, δηλαδή η ανάληψη ρόλων και η δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων που προάγουν την υγεία και την άνθιση του ατόμου, αποτελούν έναν καθοριστικό παράγοντα στην οικοδόμηση της ευτυχίας. Ωστόσο, ο δρόμος για την δημιουργία αυτών των σχέσεων με τους άλλους, δηλαδή σχέσεων που διαμορφώνουν συνθήκες ανάπτυξης και άνθισης, περνά μέσα από την σχέση με τον εαυτό μας. Για να συνδεθούμε με τον εαυτό μας χρειάζεται ένας βαθμός απόσυρσης, και απομόνωσης. Το προβλήματα που δημιουργούνται από

Οι άνθρωποι λειτουργούμε ως small - group animals, ζούμε δηλαδή από το ξεκίνημα έως και το τέλος της ζωή μας σε ομάδες (οικογένεια, φίλοι, ζευγάρια, συνεργάτες). Ήδη από βρέφη, χρειαζόμαστε να ενταχθούμε σε μία ομάδα για 12 τουλάχιστον χρόνια, ώστε να επιβιώσουμε φυσικά, συναισθηματικά και πνευματικά. Στον πολιτισμό μας αυτό το έργο αναλαμβάνει η πυρηνική οικογένεια με τη βοήθεια των προγόνων, των φίλων και των συγγενών. Η ανθρώπινη φύση Σύμφωνα με τις μελέτες του J. A. Rush, (1996, 1999) Αμερικανού Καθηγητή Ανθρωπολογίας, οι άνθρωποι λειτουργούμε ως small - group animals, ζούμε δηλαδή από το ξεκίνημα έως και το τέλος της ζωή μας σε ομάδες (οικογένεια, φίλοι, ζευγάρια, συνεργάτες). Ήδη από βρέφη, χρειαζόμαστε να ενταχθούμε σε μία ομάδα για 12 τουλάχιστον χρόνια, ώστε να επιβιώσουμε φυσικά (βιολογικά), συναισθηματικά και πνευματικά. Στον πολιτισμό μας αυτό το έργο αναλαμβάνει η πυρηνική οικογένεια με τη βοήθεια

Οι έννοιες της Συναισθηματικής Εξάρτησης (Emotional Dependency) και της Συναισθηματικής Υπευθυνότητας (Emotional Responsibility) περιγράφουν δύο διαφορετικές μορφές επικοινωνίας με τον εαυτό και τους άλλους. Δηλαδή, αποτελούν δύο διαφορετικές σχέσεις με τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που οδηγούν σε αντίθετες καταστάσεις, από την θυματοποίηση του εαυτού στην αυτογνωσία και την ενδυνάμωση. Πώς προκύπτουν τα συναισθήματα που βιώνουμε; Είμαστε παθητικοί δέκτες καταστάσεων ή συμμετέχουμε ενεργά στην επιλογή της συμπεριφοράς μας; Αν προσπαθούσαμε να σχηματοποιήσουμε όσα συμβαίνουν στον κύκλο της ανθρώπινης επικοινωνίας, μάλλον θα καταλήγαμε στην εξής περιγραφή, βασιζόμενοι σε μια ανθρωπολογική και γνωσιακή ανάλυση. Πολύ αφαιρετικά, κατά την επικοινωνία μας με τους άλλους, ανταλλάσουμε μηνύματα. Ωστόσο δεν πρόκειται για μια ουδέτερη και στείρα ανταλλαγή. Ανάμεσα σε αυτή τη διαδικασία παρεμβάλλονται οι διεργασίες της κωδικοποίησης και της ερμηνείας. Σε αυτό το πλαίσιο, εγώ ως δέκτης του μηνύματός σου το λαμβάνω ερμηνεύοντάς το, κι έτσι

Στην ελληνική κοινωνία, όπως και στο σύνολο του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, τα δύο φύλα οργανώνουν τη ζωή και την επικοινωνία τους στη βάση της δυαδικής τους αντίθεσης: άνδρας Vs. γυναίκα. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των σχέσεων, είναι άμεσα συνδεδεμένα με τις αντιλήψεις για το σώμα, το φύλο και τη σεξουαλικότητα. Πιστεύαμε πάντοτε στην ύπαρξη δύο διαφορετικών φύλων; Φύλο και σεξουαλικότητα, ανατομία και κοινωνία. To αρσενικό, το θηλυκό και η ανατομία τους. Οι ανατομικές διαφορές και αντιθέσεις που σήμερα γίνονται το επίκεντρο της σεξουαλικότητας διαμορφώνουν και την έντονη ανάγκη για κοινωνική διαφοροποίηση ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες. Ωστόσο ήταν πάντοτε έτσι; Η αυτονόητη φυσικότητα των δύο φύλων δεν είναι διαχρονική αλλά φαίνεται να αλλάζει ιστορικά. Το αρσενικό και το θηλυκό δεν υπάρχουν ως απόλυτες κατηγορίες, αντίθετα γνωρίζουν αλλαγές στο περιεχόμενό τους και αποκτούν διαβαθμίσεις. Από τους αρχαίους Έλληνες, τον ευρωπαϊκό μεσαίωνα μέχρι και

O Pin Van Lommel, Ολλανδός Καρδιολόγος, μελέτησε τις επιθανάτιες εμπειρίες ασθενών του (near death experiences, N.D.E.) οι οποίοι παρέμειναν κλινικά νεκροί για κάποια ώρα λόγω καρδιακής προσβολής. Αρκετοί από αυτούς ανέφεραν ότι έζησαν μία επιθανάτια εμπειρία. Ανέφεραν ότι βρέθηκαν έξω από το σώμα τους να παρατηρούν τους γιατρούς που προσπαθούσαν να τους επαναφέρουν στη ζωή, ότι είδαν ένα λευκό φως να πλησιάζει από ψηλά και να βρίσκεται στην άκρη ενός τούνελ, κι ότι πέρασε η ζωή τους σαν ταινία, μπροστά από τα μάτια τους. Η μελέτη διήρκησε 10 χρόνια, δείτε τα αποτελέσματα.. Πρόκειται για ένα παγκόσμιο και διαχρονικό φαινόμενο Για να εξηγήσει ο Lommel το φαινόμενο αυτό έθεσε το εξής ερώτημα: είναι δυνατόν να έχουμε συνειδητότητα και έναν ανεξάρτητο εαυτό ενώ ο εγκέφαλός μας δεν λειτουργεί; Μπορεί ο κλινικά νεκρός άνθρωπος να έχει συνείδηση; Με άλλα λόγια, υπάρχει τελικά ψυχή; Για να