Με την απιστία, η σχέση όπως ήταν μέχρι τώρα, τελειώνει.
Η απιστία είναι ένα φαινόμενο τόσο παλαιό όσο και ο γάμος. Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι είναι κάτι απλό. Αποτελεί τραυματικό γεγονός για την ψυχή και κλονίζει τη σύνδεση των συντρόφων τις περισσότερες φορές, ανεπανόρθωτα. Βιώνεται με θυμό, απώλεια και διάσπαση της σχέσης εμπιστοσύνης, φόβο εγκατάλειψης, πλήττει την αυτοπεποίθηση και την σεξουαλική διάθεση. Πέρα από ζητήματα απόλαυσης, ηδονής, πολυγαμικότητας, ηθικής και δικαίου, η απιστία είναι κάτι με το οποίο δεν πρέπει να παίζει κανείς. Άπαξ και ανοίξει ο δρόμος αυτός, πολύ δύσκολα κλείνει.
Τι ορίζεται ως απιστία;
Απιστία υφίσταται στο γάμο και σε σχέσεις συντροφικές, δηλαδή σε σχέσεις ιδιαίτερης ψυχικής εγγύτητας στις οποίες υπάρχει ερωτική αποκλειστικότητα. Μπορεί να είναι συναισθηματική, σεξουαλική ή, φυσικά και τα δύο. Απιστία θεωρείται η σεξουαλική επαφή «της μιας νύχτας», το φιλί, η δημιουργία συναισθηματικού δεσμού με άλλο πρόσωπο που υπερβαίνει την φιλία, η δημιουργία σχέσεων μέσω διαδικτύου, η χρήση της πορνογραφίας ως μέσο ικανοποίησης χωρίς τον σύντροφο, η παράλληλη ερωτική σχέση.
Με λίγα λόγια, ως απιστία νοείται καθετί που αθετεί την ερωτική και σεξουαλική αποκλειστικότητα.
Συγχωρείται η απιστία; Μπορεί να επαναληφθεί; Τι συμβαίνει μετά;
Η απιστία δεν συγχωρείται. Ακόμη κι αν ο γάμος διατηρηθεί ως επίσημη ένωση, απλώς μαθαίνει να ζει κανείς με αυτή. Η σχέση που υπήρχε μεταξύ των συντρόφων μέχρι εκείνη την στιγμή, τελειώνει. Και τελειώνει εμπράκτως. Η σχέση αυτή παράγει μοτίβα απιστίας και η δυναμική για έναν από τους δύο είναι φυγόκεντρος. Η απιστία είναι ο τρόπος που επιλέγει ένας σύντροφος να επιλύσει ζητήματα που αφορούν τόσο την ίδια την σχέση όσο και τον εαυτό του προσωπικά. Είναι ένα μήνυμα που κάτι «μας λέει» για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της σύνδεσης του ζευγαριού.
Η διατήρηση του γάμου ως έχει, κάνοντας ότι δε συνέβη τίποτα, θα οδηγήσει στην επανάληψη του μοτίβου αυτού και θα το εγκαταστήσει ως τον αναμενόμενο τρόπο επίλυσης του εσωτερικού αδιεξόδου που αρνείται το ζευγάρι να δει. Αφού η σχέση ως έχει μέχρι τότε, τελειώνει, το ερώτημα είναι αν οι δύο σύντροφοι να προσπαθήσουν να διαμορφώσουν μια νέα σχέση, αλλάζοντας σημαντικές πτυχές της, ή όχι. Με δεδομένη την κλονισμένη εμπιστοσύνη αλλά και την φυσική τάση των ανθρώπων να αντιστέκονται στην προσωπική τους αλλαγή (η οποία απαιτείται σε μια τέτοια περίπτωση) οι πιθανότητες θεραπείας και δημιουργίας νέας σχέσης με το ίδιο πρόσωπο υπάρχουν αλλά είναι μικρές.
Ποιοι απιστούν περισσότερο, οι άνδρες ή οι γυναίκες; Υπάρχει διαφορά;
Το τέλος του προηγούμενου αιώνα βρήκε τους άνδρες να αναφέρουν μεγαλύτερο ποσοστό ότι απιστούν συγκριτικά με τις γυναίκες. Ωστόσο, εάν δούμε τα στοιχεία την τελευταία πεντηκονταετία, διαπιστώνουμε ότι όσο περνούν οι δεκαετίες, η διαφορά ανάμεσα στα φύλα μειώνεται, άνδρες και γυναίκες τείνουν να αναπτύσσουν παρόμοιες συμπεριφορές. Γεγονός που καθρεφτίζει τις ευρύτερες μετατοπίσεις στους ρόλους και την σχέση ανάμεσα στα φύλα.
Σημαντική διαφορά φαίνεται να υπάρχει στην ένταση της αντίδρασης μεταξύ των δύο φύλων. Οι άνδρες αντιδρούν πιο έντονα στην σεξουαλική απιστία συγκριτικά με τις γυναίκες ενώ οι γυναίκες στην συναισθηματική.
Ποιοι είναι οι λόγοι που άνθρωποι απιστούν;
O καθένας προσδίδει στην απιστία το δικό του νόημα και κάθε άνθρωπος έχει τις δικές του ανάγκες και επιθυμίες που προσπαθεί να ικανοποιήσει. Ο τρόπος που βιώνεται ένας γάμος είναι απολύτως υποκειμενικός. Για αυτό και συχνά σε φαινομενικά «καλούς» γάμους διαπιστώνονται φυγόκεντρες δυνάμεις και το αντίστροφο. Η εικόνα που έχουν οι άλλοι εξωτερικά δεν συνάδει πάντα με αυτό που βιώνει ο καθένας εντός της σχέσης.
Εντούτοις, συχνά αναφερόμενοι λόγοι είναι η αναζήτηση σεξουαλικής ικανοποίησης, η αναζήτηση ψυχικού δεσμού, οι συχνοί τσακωμοί, οι συγκρούσεις μέσα στο γάμο, η εκδικητικότητα και διάφοροι λόγοι που συσχετίζονται με αδυναμίες της προσωπικότητας του καθενός όπως η εξαρτητικότητα και η διαρκής ανάγκη για αποδοχή.
Ποιο είναι το σύγχρονο ψυχοκοινωνικό πλαίσιο του γάμου;
Ο θεσμός του γάμου σε προηγούμενες ιστορικές περιόδους, κλήθηκε να απαντήσει στην ανάγκη για ασφάλεια και σταθερότητα, με σαφή, συχνά και επιβεβλημένη φυσικά, κατανομή ρόλων. Ένα πλαίσιο που στόχευε στην επιβίωση και ανάπτυξη της οικογένειας, οικονομικά, κοινωνικά, συναισθηματικά.
Σήμερα, μια γαμήλια σχέση, πέρα όλο αυτών καλείται να αποτελέσει μια διαρκής ερωτική εστία, με πάθος, ζωτικότητα, τρυφερότητα και να παρέχει τη δυνατότητα στα μέλη της για νέες εμπειρίες ζωής. Ταυτόχρονα, καθώς οι ρόλοι και οι ταυτότητες αλλάζουν, δεν υπάρχει ένα πολιτισμικά προκαθορισμένο παράδειγμα που να προστατεύει την υγιή ανάπτυξη των μελών μιας οικογένειας. Έτσι, καταγράφεται μεγάλη ευρύτητα και ρευστότητα στις εκδοχές των γαμήλιων σχέσεων.
Η τάξη που πρέπει να μπει το χάος των διαρκών αναγκών και της ρευστότητας των ρόλων, συχνά παράγει εντάσεις, διαμάχες και ματαιώσεις.
Απιστία & Ψυχοθεραπεία
Η θεραπεία ζεύγους εστιάζει ακριβώς στα μοτίβα της σχέσης και το μήνυμα που στέλνει για το εσωτερικό του δεσμού, η απιστία. Σε ένα θεραπευτικό πλαίσιο δεν χωρά η ηθική της κοινωνίας και της θρησκείας. Θεραπεία ωστόσο σημαίνει κατανόηση, αλήθεια και επούλωση. Δεν σημαίνει ότι μέσω της θεραπείας το ζευγάρι θα διατηρήσει τον γάμο του. Σκοπός είναι η διαχείριση της αλήθειας, με όποια έκβαση αποφασίσουν οι ίδιοι.
Πολύ συχνά, η απιστία βιώνεται τραυματικά ως βίαιη απώλεια, ως συναισθηματικός θάνατος. Αυτό το τραύμα ενδέχεται να πυροδοτήσει δυσεπίλυτες δυσφορίες από απώλειες του παρελθόντος περιπλέκοντας έτσι τη διαδικασία του αποχαιρετισμού. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνίσταται θεραπευτική αντιμετώπιση σε ατομικό επίπεδο.
