Blog

Ο δρόμος που βαδίζει ο καθένας μας στη ζωή περνά μέσα από σημαντικά γεγονότα, αποφάσεις, επιτυχίες, αποτυχίες και επιλογές που μέσα τους κρύβουν κέρδη και απώλειες. Σε κάθε σταθμό βιώνονται μια σειρά από αλλαγές. Και κάθε αλλαγή έχει δυο πτυχές: τη δέσμευση στο καινούριο και την αποδέσμευση από το παλιό. Από τη μία η αφοσίωση και από την άλλη ο αποχωρισμός, αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Δυο δυνάμεις αντίθετες στην υπηρεσία της ανάπτυξης και της ωρίμανσης.

Στο άρθρο αυτό θέλω να σταθώ στους αποχωρισμούς και να τους δώσω λίγο χώρο. Έννοιες όπως αποχωρισμός, αποδέσμευση, απεμπλοκή, απαγκίστρωση, αποχαιρετισμός, καθρεφτίζουν τον ανθρώπινο πόνο κατά τη διάρκεια μιας αλλαγής και συντροφεύουν την ελπίδα της ανανέωσης.

Το αποχωρίζεσθαι εστί φιλοσοφείν και σίγουρα μια δεξιότητα που πρέπει να καλλιεργηθεί νοητικά και συναισθηματικά για να πορευθούμε με υγεία και δύναμη. Όσο αυτοέλεγχο χρειάζεται η δέσμευση σε έναν στόχο, μια σχέση, μια υπόσχεση, άλλο τόσο χρειάζεται και η αποδέσμευση από αυτά. Στη ζωή πρέπει να μάθει κανείς πότε, πώς και γιατί να αποχωρίζεται, να απαγκιστρώνεται, να αποδεσμεύεται, να πενθεί και να προχωρά μπροστά.

Μικροί και μεγάλοι αποχωρισμοί προκύπτουν σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης ζωής:

Αποχωρισμός από ανθρώπους

Σχέσεις, συντροφιές, συνεργασίες, κάνουν τον κύκλο τους. Κάποιες ανανεώνονται και κάποιες ολοκληρώνονται. Άνθρωποι αλλάζουν, μεγαλώνουν, ωριμάζουν, άλλοι πάλι όχι και δημιουργούνται κενά, αποστάσεις που δεν καλύπτονται με τίποτα. Υπάρχουν πολλοί που για χρόνια κρύβουν την αλήθεια τους, συμμορφώνονται μια ζωή φοβούμενοι το ρίσκο και πολλοί που αποδέχονται την διαφορετικότητά τους και αλλάζουν. Είναι κι ο θάνατος που ξαφνικά, καμιά φορά, χτυπάει την πόρτα και ανατρέπει πορείες και υποσχέσεις. Με ή χωρίς βία, ο αποχωρισμός από τους ανθρώπους μας είναι ό,τι πιο φυσικό υπάρχει.

Αποχωρισμός από προσδοκίες και όνειρα

Υπάρχει και είναι ένας εξίσου επίπονος, απαιτητικός αλλά και τόσο αναγκαίος αποχωρισμός. Η απαγκίστρωση από προσδοκίες, στόχους και όνειρα που τελικά δεν βγαίνουν, δεν μπορούν να εκπληρωθούν ή το κόστος επίτευξής τους είναι δυσανάλογα μεγαλύτερο από το όφελος, σώζει από την αυτοκαταστροφή. Προσδοκίες από τον εαυτό, την ζωή, τους άλλους που δημιουργήθηκαν και ματαιώνονται πρέπει να δώσουν τη θέση σε κάτι νέο, πιο ώριμο και εναρμονισμένο με την πραγματικότητα. Όσο αφοσιωμένος πρέπει να είναι κανείς στα όνειρά του τόσο έτοιμος πρέπει να είναι για να τα αποχαιρετίσει. Η ελευθερία δεν έχει “αλλά”.

Αποχωρισμός από πλευρές και εκδοχές του εαυτού μας

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αποχαιρετισμός της παιδικότητάς μας και η ανάληψη της προσωπικής ευθύνης. Με μια λέξη: ενηλικίωση. Συχνά, ο αποχωρισμός αυτός είναι ιδιαίτερα δύσκολος καθώς συνοδεύεται από πολλές συνειδητοποιήσεις και απαγκιστρώσεις. Μαζί με το παιδί μέσα μας, αποχαιρετάμε προσμονές, λαχτάρες και την ανάγκη για φροντίδα. Μικροί ή μεγάλοι εσωτερικοί αποχωρισμοί όμως συμβαίνουν σε κάθε αλλαγή. Σε κάθε σχέση που τελειώνει, σε κάθε στόχο που δεν βγαίνει, χάνεται και το κομμάτι του εαυτού μας που καλλιεργήσαμε μέσα από αυτά. Δεν πεθαίνει απλώς μετουσιώνεται στο νέο, το καλύτερο, το πιο ώριμο.

Αποδοχή του κόστους.

Συχνά πιστεύουμε ότι οι αλλαγές που προκύπτουν ως μια θετική, αυθεντική επιλογή προς κάτι καλύτερο, βιώνονται μόνον με θετικά συναισθήματα όπως η χαρά, η ανακούφιση και η ελπίδα. Αυτό είναι μια αυταπάτη. Κάθε αλλαγή, κάθε πέρασμα από το προηγούμενο στο επόμενο, όσο θετικό και να είναι, κρύβει πόνο και θλίψη για αυτά που αποχωριζόμαστε. Ο αποχωρισμός επομένως, συνοδεύεται από την αποδοχή του συναισθηματικού του κόστους. Κι είναι εντάξει να νιώθει κανείς τόσο θετικά όσο και αρνητικά συναισθήματα.

Το βέβαιο είναι ότι στην ενήλικη ζωή δεν υπάρχουν ιδανικές αλλαγές, δεν είναι η ανάπτυξη μια παιδική χαρά. Κάθε πέρασμα έχει και τους αποχωρισμούς του. Κι αν δεν μάθουμε να αφήνουμε, θα αφεθούμε σε ένα αιώνιο ενδιάμεσο χώρο, εγκλωβισμένοι στο ανάμεσα.