Οι πληγές μας είναι η μόνη μας ελπίδα..
Θέλω να μοιραστώ με τον αναγνώστη λίγα λόγια για την αλήθεια, τον πόνο και τις ανθρώπινες πληγές, όπως αυτά βιώνονται μέσα στην θεραπευτική πράξη. Η ψυχοθεραπεία αποτελεί μια εμπειρία αναζήτησης και διαχείρισης της αλήθειας πίσω από συμπτώματα, λάθος λύσεις και βεβαιότητες που συντηρούν το πρόβλημα.
Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα γεγονότα, μπορούμε να αλλάξουμε τα συναισθήματά μας για αυτά, στο τώρα.
Με την ψυχοθεραπεία πάμε συντεταγμένα και μεθοδικά, εκεί που φοβόμαστε, αντιμετωπίζουμε τους δράκους και τους δαίμονές μας, δηλαδή τις αρνητικές πτυχές του εαυτού μας. Αυτές οι δύσκολες πλευρές μας, δημιουργήθηκαν και παρέμειναν κατακερματισμένες μέσα από εμπειρίες και καταστάσεις που μας πόνεσαν, μας τραυμάτισαν. Οι πληγές μας, τα ρήγματα στο έδαφος της ψυχής μας δεν είναι όσα απλά συνέβησαν στο παρελθόν, αλλά όσα μας ορίζουν στο παρόν και πιθανώς καταδικάζουν το μέλλον μας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε όσα συνέβησαν αλλά μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο που αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε για αυτά, τον τρόπο με τον οποίο μας επηρεάζουν στο τώρα, μπορούμε να αλλάξουμε εμείς ως άνθρωποι απελευθερώνοντας τον εαυτό μας από τις αγκυλώσεις του.
Ό,τι ξεχνάμε δεν σημαίνει ότι δεν είναι εδώ.
Συχνά πιστεύουμε ότι κάτι που συνέβη στο παρελθόν έχει τελειώσει και δεν μπορεί να μας επηρεάσει πια. Αρνούμαστε να μιλήσουμε για αυτό, το θάβουμε χωρίς να όμως να το πενθήσουμε ποτέ ολοκληρωτικά. Πιστεύουμε ότι εφόσον δεν το θυμόμαστε καθημερινά ότι δεν έχει θέση στη ζωή μας. Ωστόσο κάθε βίωμά μας συνεχίζει να υπάρχει μέσα στην στάση που κρατάμε απέναντι στη ζωή, τον εαυτό μας και τους άλλους. Ο τρόπος που βιώσαμε κάθε πληγή μας, αποτυπώνεται στις πεποιθήσεις, τις συμπεριφορές και τα συναισθήματά μας συνδιαμορφώντοντας τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα.
Κάθε άνθρωπος που αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στο σχετίζεσθαι, βιώνει φόβο και άγχος σε δυσανάλογη ένταση αναφορικά με αυτό που συμβαίνει στο περιβάλλον του, αντιμετωπίζει κάθε αλληλεπίδραση και κατάσταση με ενοχή, είναι πολύ πιθανό να έχει πληγές που ακόμη δεν έχουν επουλωθεί. Κι αυτό σημαίνει ότι, με ένα τρόπο, καθορίζουν ακόμη τις επιλογές, τους φόβους, την επιθυμία και την αποστροφή του.
Είναι η στάση μας απέναντι σε όσα μας τραυμάτισαν και όχι τα ίδια τα γεγονότα. Μέσα σε αυτή τη στάση συναντάμε τον φόβο, την άρνηση, την αμφιθυμία, την αντιφατικότητα, την παραμόρφωση της πραγματικότητας, τον παιδικό μας εαυτό. Κι αυτή η στάση μπορεί να είναι διαχρονική και «αιώνια» ακόμη και αν οι καταστάσεις που μας πλήγωσαν έχουν «περάσει». Αυτή η στάση απέναντι στις πληγές μας, απέναντι στην αλήθεια μπορεί συχνά να γίνει ιδιαίτερα δυσλειτουργική, να εμπερικλείει άρνηση, ακρότητες, φόβο απόρριψης, αίσθημα απειλής, διαρκείς εσωτερικές μάχες, αυτομομφή, τρόμο. Μπορεί να ονομαστεί κατάθλιψη, κρίση πανικού, κρίση άγχους, χαμηλή αυτοπεποίθηση. Και είναι η στάση που προσπαθεί να διαχειριστεί την αλήθεια κρατώντας απόσταση από αυτή.
Γίνεται δύσκολο για τον καθένα μας να εξηγήσει τις ψυχολογικές του δυσκολίες χωρίς να συνδεθεί ξανά με τις πληγές και την αλήθεια του. Κάθε προσπάθεια που δεν φτάνει μπροστά στην αλήθεια παραμένει μερική και ατελής. Για αυτό στον κατάλληλο χρόνο, με τις κατάλληλες συνθήκες που διαμορφώνει η ψυχοθεραπεία, πλησιάζουμε στην επίγνωση, την αλήθεια και την αποδοχή, εν τέλει τον ενήλικα εαυτό μας που φροντίζει τις πληγές του.
Και μετά την αλήθεια τι;
Τα κομμάτια καθενός από εμάς, οι πλευρές μας, δεν μπορεί να είναι διαρκώς σε μάχη. Σκοπός μας δεν είναι να μισήσουμε, να πολεμήσουμε τις πληγές μας αλλά να τις φροντίσουμε, να τις επουλώσουμε μέσα από μια ολοκλήρωση, έναν εναγκαλισμό που οδηγεί σε μια νέα εσωτερική ισορροπία, σε μια νέα ομοιόσταση. Ως θεραπευόμενοι συνθέτουμε τα κομμάτια μας ξανά, σε μια νέα ολότητα. Αντλούμε γνώση, εμπειρία, αποδεχόματε. Προκαλούμε τις βεβαιότητές μας και διαμορφώνουμε νέες, που μας πάνε μπροστά. Δεν είμαστε όσα μας συνέβησαν, είμαστε αυτοί που επιλέγουμε να γίνουμε μέσα από αυτά.
Μπορεί να πονάει, μπορεί να φοβίζει, αλλά είναι λιγότερο τρομακτικό από όσο φαίνεται. Τα χειρότερα έχουν ήδη συμβεί. Όσο αποφεύγουμε την αλήθεια τόσο απομακρυνόμαστε από την θεραπεία και την αλλαγή μας. Η δύναμη βρίσκεται στην αλήθεια, και οι πληγές μας είναι η μόνη μας ελπίδα.
Photo by Japheth Mast on Unsplash
