Η αποδοχή έχει και τα οριά της.. αγάπη με όρια.
Με την άνθιση της σύγχρονης Ψυχοθεραπείας και την διάδοσή της στην κοινωνία, η έννοια της πλήρους και άνευ όρων αποδοχής, και της αγάπης χωρίς όρια, έχει κυριαρχήσει σε άρθρα και περιοδικά. Ψυχολόγοι και άλλοι, αρθρογραφούν για την αξία της αποδοχής, ωστόσο, η ουσία της παρερμηνεύεται στο βωμό της εκλαϊκευσης. Αν δε βάλουμε όρια στον εαυτό και τη ζωή μας, θα κυριαρχήσουν ο εγωκεντρισμός και η εξάρτηση. Η αποδοχή λοιπόν, έχει και τα όριά της.
Πώς προέκυψε η συζήτηση για την άνευ όρων αποδοχή;
Η αποδοχή είναι σχέση, και πρωτίστως μια θεραπευτική σχέση. Κατά τη διάρκεια της Ψυχοθεραπείας ο Θεραπευτής δείχνει πλήρη αποδοχή στα συναισθήματα και στην αφήγηση του πελάτη του ούτως ώστε να συμβάλλει στην ίαση μέσα από την επεξεργασία. Η κοινωνική ηθική παραμένει έξω από το γραφείο ενός Θεραπευτή, ωστόσο η ίδια η θεραπευτική διαδικασία έχει όρια και κανόνες. Η αποδοχή αφορά το περιεχόμενο του ψυχισμού αλλά τίθενται όρια που οργανώνουν τη σχέση με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι τελικά θεραπευτική. Για παράδειγμα δεν ανοίγονται όλα τα θέματα ανά πάσα στιγμή, η θεραπεία πραγματοποιείται σε προκαθορισμένα ραντεβού με συμφωνημένη διάρκεια και τα δύο πρόσωπα δεν εμπλέκονται σε παράλληλη σχέση.
Η Θεραπεία εμπνέεται από τη φύση. Η ισχυρότερη μορφή αποδοχής και αγάπης είναι εκείνη του γονέα προς το παιδί, σε ιδανικές συνθήκες καθώς δεν ζούμε σε κοινωνία αγγέλων. Το παιδί χρειάζεται την άνευ όρων αποδοχή των γονιών του για να αναπτυχθεί φυσιολογικά. Χρειάζεται να το αγαπούν αυθεντικά, βαθειά, χωρίς να βάζουν όρους σε αυτή την αγάπη. Δεν χρειάζεται δηλαδή να είναι καλό παιδί, καλός μαθητής ή υπάκουο για να το αγαπούν. Μπορεί να λείπουν οι όροι αλλά υπάρχουν και εδώ όρια. Οι γονείς στα πλαίσια της διαπαιδαγώγησης μαθαίνουν τα παιδιά να αντιλαμβάνονται και να διαχειρίζονται τα όρια με σκοπό να προσαρμόζονται στη ζωή και να δημιουργούν υγιείς σχέσεις.
Τι συμβαίνει στις προσωπικές σχέσεις μεταξύ ενηλίκων;
Η αποδοχή και η αγάπη δίχως όρια στην ενήλικη ζωή δεν είναι μια ιδανική κατάσταση. Συχνά, σημαίνει πως ό,τι και να γίνει, ό,τι και να σου κάνω, όπως και να είμαι, όπως και να συμπεριφέρομαι θα πρέπει να με αγαπάς και να με αποδέχεσαι. Αυτό βεβαίως είναι μια εγωκεντρική και ανώριμη στάση μέσα στη σχέση. Η αποδοχή, όταν οι άνθρωποι συντηρούν κακοποιητικές σχέσεις αναπαράγει τον φαύλο κύκλο. Οι σχέσεις πρέπει να έχουν όρια, όρια που ενώνουν αφήνοντας χώρο για τον σεβασμό στην ατομικότητα, σε τέτοιο βαθμό που επιτρέπουν τη δημιουργία και διατήρηση μιας κοινής ζωής. Η αγάπη δεν μπορεί να γίνει μια χρυσή φυλακή στον βωμό της αποδοχής δίχως όρια.
Οι ενήλικες που απαιτούν ή αποζητούν την πλήρη αποδοχή και αγάπη δίχως όρια από τους άλλους, είναι τις περισσότερες φορές παιδιά που δεν ένιωσαν εκείνη την πρωτογενή, βαθύτερη αποδοχή από τον γονέα η οποία θα τα βοηθούσε να χτίσουν την εσωτερική τους ασφάλεια. Είναι παιδιά που δεν εκπαιδεύτηκαν στα όρια που επιτρέπουν τον σεβασμό και την αποδοχή του άλλου ώστε να μάθουν να δημιουργούν υγιείς σχέσεις.
Από την άλλη, πολλές φορές η ανάγκη για απόλυτη αποδοχή, προκαλεί εξαρτητικές συμπεριφορές. Δηλαδή, οι άνθρωποι δεν εκφράζουν αυτό που πραγματικά είναι, δεν παρουσιάζουν με αυθεντικότητα τον εαυτό τους αλλά προσαρμόζονται διαρκώς στις ανάγκες και τις επιθυμίες των άλλων με μόνο σκοπό να νιώθουν αποδεκτοί. Η βάση της αποδοχής των κανόνων του άλλου σε αυτή την περίπτωση, είναι ο αρχέγονος φόβος απόρριψης που κουβαλά μέσα του κάθε άνθρωπος. Έτσι, χάνοντας κάθε επαφή με τον πραγματικό εαυτό, με την ουσία τους, παλεύουν για μια εικονική κατάσταση που οδηγεί σε εύθραστα συναισθήματα και επιθετικές συμπεριφορές.
Αυτονομία, Συντροφικότητα και Αγάπη.
Είναι σαφές ότι η αποδοχή του εαυτού μας όσο και του άλλου είναι πάρα πολύ σημαντική για την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης και συντροφικότητας. Όμως δεν μπορεί να υπάρχει αποδοχή χωρίς όρια, δεν είναι οι προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις θεραπευτικό μέσο για να γίνουμε εμείς καλύτεροι. Στην ενήλικη ζωή, στη φάση της ωριμότητας, το άτομο έχει κατακτήσει την αυτογνωσία και την αυτονομία του σε τέτοιο βαθμό που μπορεί και διαμορφώνει σχέσεις αμοιβαιότητας και αγάπης χωρίς να θυματοποιεί, να εκμεταλλεύεται αλλά και να θυματοποιείται. Δεν αποζητά ένα νέο γονέα αλλά έναν ισότιμο σύντροφο με ανάγκες, επιθυμίες, και την διαφορετικότητά του.
Τα όρια στην αγάπη και τη σχέση δημιουργούν τις συνθήκες για την αμοιβαία ικανοποίηση αναγκών και επιθυμιών. Αποδέχομαι τον άλλον ως εαυτόν, στο βαθμό που κατανοώ ότι έχει τόσο θετικά όσο και αρνητικά στοιχεία αλλά πάντοτε μέσα από όρια. Φυσικά τα όρια αυτά είναι διαφορετικά σε κάθε σχέση από φιλική, απλή ερωτική έως οικογενειακή και γαμήλια, είναι ευέλικτα αλλά ταυτόχρονα σαφή και παρόντα. Η απαίτηση για άνευ ορίων αποδοχή θα πρέπει να αντικατασταθεί από την αμοιβαιότητα, την αλληλοστήριξη, τον σεβασμό στον άλλον και τη συγχώρεση στο βαθμό που δεν υπάρχει εγωκεντρισμός, βία και εξάρτηση.
