Author: Χαράλαμπος Πετράς, Ψυχολόγος.

Τα τελευταία χρόνια, που ο καθένας αυτοπροσδιορίζεται ως ειδικός και γράφει "συμβουλές", η επιλογή του «όχι» έχει αναδειχθεί σε χαρακτηριστικό «δυνατών ανθρώπων» που επιβάλλουν την παρουσία τους μέσα από επιδεικτικά όρια. Λες και το τυφλό «όχι» έχει μεγάλη διαφορά από ένα φοβισμένο «ναι».. Πίσω από την επιπολαιότητα τέτοιων συζητήσεων ενυπάρχει η αίσθηση των ορίων, της απόρριψης και της εγκατάλειψης. Υπάρχει η συνεχής προσπάθεια για οικοδόμηση ενός εαυτού που ξέρει να συνδέεται θετικά, με τον ίδιο και τους άλλους. Στην πραγματικότητα, τα άκρα κι από τις δύο μεριές τους, αντανακλούν την εξάρτηση και τον εγωκεντρισμό, αυτά που συχνά αποκαλούμε "τοξικότητα". Σε αυτό το άρθρο αναζητώ την αλήθεια πίσω από την εντύπωση, όπως θα έλεγε και ένας αγαπημένος μου θεραπευτής. Η επιβολή φαντασμαγορικών "όχι" και η σιωπή των ατέρμονων "ναι", καταλήγουν στο ίδιο κενό, την αδυναμία συγκρότησης ενός σχετικά σταθερού αισθήματος εσωτερικής ασφάλειας,

Πότε αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας ως μοναδική οντότητα; Πώς αναπτύσσεται η συνειδητότητα ενός ξέχωρου και προσωπικού εαυτού από την βρεφική ηλικία; Το άρθρο αποτελεί μια σύνοψη όλων των σκέψεων, των συναισθημάτων και των νευροφυσιολογικών διεργασιών που κρύβονται πίσω από τη λέξη «εγώ». Η συνειδητότητα, δηλαδή η αντίληψη του εαυτού είναιί μια έμφυτη δεξιότητα που αναπτύσσεται από τα πρώτα βήματα στη ζωή μας. Ο ενσώματος εαυτός: Συνειδητότητα και αντίληψη. Η συνειδητότητα του εαυτού (self-consciousness) στη νευροφυσιολογική της διάσταση αναπτύσσεται ως αίσθηση του ενσώματου εαυτού. Δηλαδή ενός εαυτού που κατέχει, αισθάνεται και κινεί ένα σώμα με ανατομία και λειτουργίες. Πτυχές της συνειδητότητας έχουν συνδεθεί με δύο θεμελιώδεις νευρογνωστικές εμπειρίες «αυτογνωσίας»: Πρώτον, την αντίληψη ότι το σώμα μας και τα μέρη του μας ανήκουν (body-ownership) και δεύτερον, την αντίληψη της θέσης και του όγκου που καταλαμβάνει το σώμα μας στο φυσικό περιβάλλον (self-location). Αυτές οι

Η εμπειρία των πανελληνίων αποτελεί τόσο για τους νέους όσο και για τις οικογένειές τους μια πολυδιάστατη διεργασία στην οποία συχνά επενδύονται συναισθήματα και προσδοκίες που υπερβαίνουν τα στενά όρια της ακαδημαϊκής πορείας του υποψήφιου φοιτητή. Ποιοι είναι οι παράγοντες που συνδιαμορφώνουν τις συνθήκες των πανελληνίων εξετάσεων; Ποιο είναι το πλαίσιο που λειτουργεί θετικά και ποιο εκείνο που προκαλεί σύγχυση και προβλήματα; Στο άρθρο αυτό θα παρουσιάσουμε την πολυπλοκότητα αυτής της εμπειρίας, αποτυπώνοντας τις αρνητικές πτυχές της κοινωνίας και του πολιτισμού μας. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση, είναι δυνατόν η περίοδος των εξετάσεων να βιωθεί με θετικούς όρους ή να προσφέρει ένα πεδίο δόξης λαμπρό για την προβολή ήδη δυσλειτουργικών μοτίβων σκέψης και συμπεριφοράς που επιδεινώνουν την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των νέων. Παρακάτω θα δούμε παράγοντες και καταστάσεις που συνδιαμορφώνουν τις συνθήκες αυτού που περιγράφουμε ως «πανελλήνιες». Το τοτέμ των  πανελληνίων. Όταν οι εξετάσεις

Με την άνθιση της σύγχρονης Ψυχοθεραπείας και την διάδοσή της στην κοινωνία, η έννοια της πλήρους και άνευ όρων αποδοχής, και της αγάπης χωρίς όρια, έχει κυριαρχήσει σε άρθρα και περιοδικά. Ψυχολόγοι και άλλοι, αρθρογραφούν για την αξία της αποδοχής, ωστόσο, η ουσία της παρερμηνεύεται στο βωμό της εκλαϊκευσης. Αν δε βάλουμε όρια στον εαυτό και τη ζωή μας, θα κυριαρχήσουν ο εγωκεντρισμός και η εξάρτηση. Η αποδοχή λοιπόν, έχει και τα όριά της. Πώς προέκυψε η συζήτηση για την άνευ όρων αποδοχή; Η αποδοχή είναι σχέση, και πρωτίστως μια θεραπευτική σχέση. Κατά τη διάρκεια της Ψυχοθεραπείας ο Θεραπευτής δείχνει πλήρη αποδοχή στα συναισθήματα και στην αφήγηση του πελάτη του ούτως ώστε να συμβάλλει στην ίαση μέσα από την επεξεργασία. Η κοινωνική ηθική παραμένει έξω από το γραφείο ενός Θεραπευτή, ωστόσο η ίδια η θεραπευτική διαδικασία έχει όρια και κανόνες. Η αποδοχή

Πόσο πιστεύω στον εαυτό μου; Γνωρίζω αν έχω όσα απαιτούνται για να αντιμετωπίσω τις προκλήσεις; Πώς το ξέρω ότι μπορώ να τα καταφέρω; Έχω φροντίσει να αποκτήσω τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχω αυτό που επιδιώκω; Είμαι σίγουρος για την αποτελεσματικότητά μου μόνον στο τομέα εξειδίκευσής μου ή γενικά πιστεύω ότι μπορώ να τα καταφέρω σε οτιδήποτε αναλαμβάνω;  Πώς επηρεάζει η αυτοπεποίθησή μου τις σχέσεις μου και τις αποφάσεις μου; Πόσο ανθεκτική είναι η αυτοπεποίθησή μου στην κριτική των άλλων; Τι με κάνει να πιστεύω σε μένα; Οι παραπάνω ερωτήσεις αποτελούν την αφετηρία για μια αυθεντική, ενδοσκοπική συζήτηση με τον εαυτό μας γύρω από την αυτοπεποίθηση. Στο πλαίσιο της αναζήτησης εύκολων λύσεων, σχέσεων, της επιμονής για διαρκή θετικότητα και της βεβαιότητας ότι με μαγικές τεχνικές όλα θα γίνουν, η αυτοπεποίθηση έχει εκφυλιστεί στην φράση «πίστεψέ το και

Ο εσωτερικός μας διάλογος είναι μια συνεχής διεργασία αναστοχασμού και ενδοσκόπησης που συμβάλλει στην επίλυση προβλημάτων, στη βιωματική γνώση, την αυτοβελτίωση και εν τέλει στην αυτογνωσία και την ενδυνάμωση. Δεν πρόκειται για κάποια μυστηριακή, απόκρυφη ή απευθυνόμενη σε λίγους διαδικασία αλλά μια από τις ανώτερες λειτουργίες του ανθρώπινης συνειδητής και ασυνείδητης σκέψης. Πώς λειτουργεί ο εσωτερικός μας διάλογος; Ο εσωτερικός διάλογος είναι το λειτουργικό σύστημα που ενώνει τη συνειδητότητά μας με όλες τις πτυχές του εαυτού μας. Είναι μια δεξιότητα που καλλιεργείται είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με έναν ψυχολόγο και είναι αυτή ακριβώς η αναζήτηση και αυτό-ανακάλυψη που οδηγεί συχνά στην ανάπτυξη νέων συμπεριφορών και στην επίτευξη πολύπλοκων στόχων. Ο διάλογος αυτός δεν συμβαίνει με έναν «αυτόνομο» ξεχωριστό εαυτό αλλά με τη βιωμένη γνώση μας, τις εμπειρίες και πηγές κανόνων και προτύπων που έχουμε σωρεύσει στη μνήμη μας (short-term memory, Long-term

Κάθε τέλος και μια αρχή, ιδιαίτερα κάθε φορά που ένας χρόνος φεύγει και ξεκινά ένας επόμενος. Για αρκετούς από εμάς, η έναρξη της νέας χρονιάς σηματοδοτεί και τη διατύπωση στόχων που πιθανότατα θα οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον. Επειδή ωστόσο η θετικότητα, η επιθυμία και η αισιοδοξία έχουν πολλές εκφράσεις, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο αγχώδεις, προσέξτε τις παρακάτω παγίδες. Η φαντασίωση ενός σημαντικού και ολοκληρωμένου στόχου για τον εαυτό, τη ζωή και την εργασία, είναι μια εξαιρετική παραγωγική φυσική διεργασία. Ο σχεδιασμός πλάνων με προσανατολισμό στην αλλαγή, την ανάπτυξη και την ωριμότητα, αποτελεί μια ικανότητα μέσω της οποίας εξελισσόμαστε. Προσέξτε τους άπιαστους στόχους και τις υπερβολικές προσδοκίες. Μπορεί η ανάγκη για ένα καλύτερο παρόν και μέλλον να είναι ισχυρή, ωστόσο χρειάζεται αξιολόγηση των στόχων. Συχνά, οι άνθρωποι θέτουν πολλούς, μεγάλους και απαιτητικούς στόχους που δεν είναι εφικτό να επιτευχθούν άμεσα. Αυτό οδηγεί